10 Tem Yaz Aylarında Zatürre Olur mu?

Genellikle soğuk ve yağışlı kış ayları ile ilişkilendirilen zatürre, yaz aylarında da meydana gelebilen bir sağlık sorunudur. Kısaca, akciğer enfeksiyonu olarak tanımlanabilir. Akciğerlerdeki alveol adı verilen hava keseciklerinin sıvı veya iltihapla dolması durumunda gündeme gelen zatürrenin nedenleri değişebilir. Zatürre; bakteriler, virüsler ve mantarlar nedeniyle meydana gelebilir. Nedenlerinin çeşitliliği zatürrenin dört mevsim görülebilen bir akciğer hastalığı olması ve farklı tiplerinin bulunması sonucunu doğurur. Yaz aylarında görülen zatürre genellikle ya Streptococcus pneumoniae ya da Legionella pneumophila bakterisi nedeniyle oluşur.

Pnömokokal Pnömoni

Yaz aylarında en sık karşılaştığımız zatürre tipi, pnömokokal pnömonidir. Üst solunum yolunda yaşayan Streptococcus pneumoniae adlı bir bakteri nedeniyle oluşur, öksürük veya yakın temas sonucunda yayılabilir. Bakteriler akciğerleri istila edebilir, kan dolaşımına karışabilir. Akciğerlerin bir kısmının mukusla dolmasına yol açarak nefes darlığı başta olmak üzere çeşitli şikâyetlere neden olabilir. Pnömokokal pnömoni, dört mevsim görülebilir ve yaz aylarında ortaya çıktığı için semptomlarının önemsenmemesi hâlinde ağır seyredebilir. Pnömokokal zatürre; yüksek ateş, aşırı terleme, titreme, nefes darlığı, göğüs ağrısı ve öksürük gibi belirtilere neden olabilir. Yorgunluk ve öksürük gibi bazı belirtiler çok hızlı bir şekilde ortaya çıkabilir, haftalarca devam edebilir ve şiddetli gelişmesi hâlinde hastane yatışı gerekli olabilir.

KOAH, astım, diyabet ve kalp rahatsızlıkları gibi kronik hastalıkları bulunan, 19 yaşından büyük kişilerde pnömokokal pnömoni riski fazladır. 18 – 64 yaş arasındaki sağlıklı bireylere oranla 65 yaş üzerindeki yetişkinlerin bu hastalığa yakalanma riski 6,1 kat daha fazladır. 65 yaş üzerindeki yetişkinlerin, 18 – 49 yaşlarındaki yetişkinlere göre pnömokokal pnömoni nedeniyle hastaneye yatma olasılıkları ise 10 kat daha yüksektir. Pnömokok pnömoninin yaşla birlikte görülme riskinin artmasının ardındaki temel neden, bağışıklık sisteminin yaş ilerledikçe zayıflamasıdır. Bu nedenle 65 yaş üzerindeki kişilerin zatürre aşısı yaptırmaları önemli bir gerekliliktir.

Lejyoner Hastalığı

Legionella pneumophila adlı bakterinin neden olduğu akciğer enfeksiyonu, lejyoner hastalığı olarak tanımlanır. Nadir görülmekle birlikte oldukça ciddi seyredebilmektedir. Enfeksiyona yol açan bakterileri içeren su damlacıklarının solunması yoluyla bulaşır. Genellikle otel, hastane, iş yeri gibi kalabalık ortamlarda yayılır. Sık kullanılmayan musluklar ve duşlar, jakuziler, kaplıca havuzları, hava nemlendiricileri ve klimalar Legionella pneumophila için ideal üreme alanları olarak kabul edilir.

Nefes almakta zorlanma, yüksek ateş, grip benzeri semptomlar, göğüs ağrısı, kanlı ya da balgamlı öksürük, kas ağrısı, baş ağrısı, kafa karışıklığı, yorgunluk ve hâlsizlik gibi şikâyetler lejyoner hastalığı belirtileri arasında yer alır.

İleri yaşta olan ve/veya kronik hastalıkları bulunan kişilerin bağışıklık sistemlerinin zayıf olması nedeniyle, lejyoner hastalığı son derece tehlikeli olabilir. Teşhisi konduktan sonra kişi özelinde belirlenen tedavi planına uyum sağlanması gerekir. Kalabalık ortamlarda kullanılan havalandırma sistemlerinin düzenli bakımının yapılması, su dağıtım sistemlerinin düzenli olarak temizlenip dezenfekte edilmesi ile hastalığa yol açan bakterilerin üremesi büyük ölçüde önlenebilir.