16 Oca Solunum Yolu Virüsleri Nelerdir?

Solunum yolu virüsleri, insanlarda hastalığa en sık neden olan ajanlar arasında yer alır. Çeşitli virüs ailelerine ait olan bu ajanların isimlerinden ziyade yol açtıkları enfeksiyonların etkileri bilinmektedir. Hem alt hem de üst solunum yolunu etkileyebildikleri ve semptomlarının şiddetinin hastadan hastaya değişebildiği söylenebilir. Bu yazımda en yaygın solunum yolu virüsleri hakkında bilinmesi gereken temel konulara değineceğim.

Respiratuvar Sinsityal Virüs (RSV)

Solunum sinsityal virüsü, akciğer ve solunum yolu enfeksiyonlarına neden olabilir. Son derece yaygın olduğu ve birçok çocuğun 2 yaşına dek bu virüsle enfekte olduğu bilinir. Çocukları, yetişkinleri ve yaşlıları etkileyebilen virüsün yol açtığı semptomlar, virüse maruz kalındıktan sonraki 4 – 6 gün aralığında ortaya çıkar. Çok küçük çocuklarda, kronik hastalıkları olan yaşlılarda ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde ciddi semptomlara neden olabilir. Bronşiyolit, zatürre ve kulak enfeksiyonları gibi komplikasyonlara yol açabilen RSV genellikle sonbahar ve kış aylarında hızla yayılır.

Adenovirüs

Adenovirüs, DNA virüsleri sınıflandırmasında yer alır. Hafif grip benzeri semptomlara, konjonktivite veya mide ağrısı, kusma veya ishal gibi sindirim sistemi sorunlarına neden olabilir. Yılın herhangi bir zaman diliminde, her yaştan kişiyi etkileyebilen bu solunum yolu virüsü boğaz ağrısı, akut bronşit, ateş ve zatürre gibi hastalıkların ardındaki nedene dönüşebilir. Bağışıklık sistemi zayıf olan, mevcutta kronik akciğer ve kalp hastalıkları olan kişilerde adenovirüs daha ciddi şikâyetleri beraberinde getirebilir. Virüsle enfekte olan kişiyle fiziksel temasa geçilmesi, enfeksiyon taşıyan kişinin öksürmesi ve hapşırması sonucu havaya salınan damlacıkların solunması yoluyla bulaşabilir. Bazı türlerinin nadir de olsa ortak kullanıma açık havuzlardan su yoluyla bulaştığı da bilinmektedir.

İnfluenza

İnfluenza gribe yol açan bir virüs türüdür. Damlacık solunumu yoluyla son derece hızlı bir şekilde yayılabilen influenza enfeksiyonu bağışıklık sistemi zayıf olan, kronik hastalıkları bulunan ve yaşı ilerlemiş kişileri daha ciddi bir şekilde etkileyebilir. İnfluenza virüsünün farklı tipleri bulunur: A, B, C ve D. Mevsimsel hastalık salgınlarına yol açanlar A ve B türleridir. İnfluenza A ve B virüsleri genellikle grip salgınlarının ardında bulunan tür olarak öne çıkar. İnfluenza A virüsü hayvanlardan insanlara geçebilir ve genellikle pandemilere yol açan tür olarak bilinir. İnfluenza B, A ile son derece benzer olmakla birlikte yalnızca insanlardan insanlara bulaşır. İnfluenza C virüsü ise çoğunlukla çok hafif belirtiler ile kendini gösterir. İnfluenza virüslerinin en önemli özelliklerinden biri her sene kılık değiştirmesidir. Dolayısıyla grip aşılarının her sene tekrarlanması hastalığa yakalanma halinde semptomların hafif geçirilmesi adına son derece önemli bir değişken hâlini alır.

Parainfluenza

Human Parainfluenza Virüsleri olarak da bilinen parainfluenza genellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda solunum yolu enfeksiyonlarına yol açar. Hastaların kendi kendilerine iyileşmeleri mümkün olabilse de bazı durumlarda bu virüslerin pnömoni gibi daha ciddi sağlık sorunlarına neden olabilecekleri bilinmektedir.

Parainfluenza virüsü bebekleri, küçük çocukları, yetişkinleri ve yaşlıları etkileyerek alt ve üst solunum yolu hastalıklarına yol açabilir. Bağışıklık sistemi zayıf olanların da tehlikede oldukları ifade edilebilir. Soğuk algınlığına benzer semptomların ortaya çıkması mümkündür. Ateş, burun akıntısı, öksürük, hapşırma ve boğaz ağrısı hafif şikâyetlere örnek olarak gösterilebilir. Çocuklarda ses tellerinin, soluk borusunun ve bronşların iltihabı, bronşit, bronşiyolit ve zatürre gibi daha ciddi sonuçlara neden olabilir.

Solunum Yolu Virüslerinin Yaygın Belirtileri Nelerdir?

Solunum yolu virüslerinin yol açtığı semptomlar hastalıklara neden olan virüslerin türlerine ve hastalığın görüldüğü kişilerin genel sağlık durumlarına göre değişebilir. Ateş, öksürük, burun akıntısı, boğaz ağrısı, baş ağrısı, kas ağrısı ve yorgunluk yaygın belirtiler arasındadır. Semptomlar genellikle hafif ve orta şiddetli olsa da enfeksiyonların kötüleşmesi sonucu bronşiyolit, bronşit, zatürre, akut sinüzit, akut kulak enfeksiyonu ve larenjit gibi daha ciddi hastalıkların görülmesi mümkündür.

Bu nedenle özellikle viral enfeksiyonların yoğun olarak gözlemlendiği kış aylarında kalabalık ortamlardan kaçınmak, elleri sık sık yıkamak, halsiz hissedildiğinde evde kalmak, hastalık belirtileri gösteren kişilerle eşyaları ortak olarak kullanmamak alınması gereken önemli tedbirler arasında sayılabilir.