31 Ağu Uzun Covid Nedir? En Yaygın Görülen Belirtileri Nelerdir?

Covid-19 hastalığına yakalanan bazı kişilerde enfeksiyonun sona ermesine rağmen çeşitli şikâyetler haftalar ve aylar sonra dahi varlığını koruyor. Covid-19 Sonrası Sendromu ya da Uzun Covid olarak adlandırılan bu durumun etkisi kişiden kişiye değişiklik gösterebiliyor. Aşırı yorgunluktan eklem ağrılarına, nefes darlığından uyku problemlerine kadar çeşitlenebilen şikâyetlerle başa çıkılması yaşam konforunu artırmak adına önem taşıyor. Bu yazımda Uzun Covid, belirtileri ve belirtileri hakkında bilgi aktaracağım. Faydalı olması dileğiyle…

Uzun Covid Nedir?

Bir diğer adı ile Covid-19 Sonrası Sendromu olan Uzun Covid; Covid-19 enfeksiyonu geçiren hastalarda semptomların uzun süre devam etmesi ile karakterize durum olarak tanımlanabilir. Halk arasında geçmeyen koronavirüs şikâyetleri olarak dile getirilen Uzun Covid ile hastalığın şiddetli geçirilip geçirilmemesi arasında bir bağlantı olduğu düşünülmüyor. Hastalığı çok hafif şekilde atlatanlarda dahi Uzun Covid varlığına rastlanabiliyor. Dolayısıyla belirtiler hakkında farkındalığın artması önemli, böylece tedbir alınması kolaylaşabiliyor.

Uzamış Covid Belirtileri Nelerdir?

Covid-19 sonrası geçmeyen şikâyetlerin kapsamı oldukça geniş olabilir. Bu şikâyetler haftalar ve hatta aylar boyunca devam edebilir. Şikâyetlerin zaman zaman kaybolduğu ve geri dönebildiği de bilinmektedir. Genel semptomların yanı sıra solunum ve kalp sağlığı, nörolojik, sindirim sistemi ile ilgili rahatsızlıklar Uzun Covid ile bağlantılı şekilde ortaya çıkabilir.

En sık görülen Uzun Covid belirtileri şu şekilde sıralanabilir;

• Günlük hayatı sekteye uğratacak şiddetli yorgunluk, fiziksel veya mental efordan sonra artan halsizlik ve ateş,
• Nefes darlığı, öksürük, göğüs ağrısı ve kalp ritminde hızlanma,
• Konsantrasyon zorluğu, baş ağrısı, uyku sorunları, ayağa kalkınca hissedilen baş dönmesi, uyuşma, koku ve tat duyusunda değişme, duygudurum değişiklikleri,
• İshal ve mide ağrısı gibi sindirim şikayetleri,
• Kadınların menstrual döngüsünde değişme, kas ve eklem ağrıları, cilt döküntüleri.

Uzun Covid kimi zaman sayılan şikâyetlerden farklı; tanımlaması zor sorunlara da yol açabilir. Hastalığı şiddetli geçirenlerde çoklu organ etkileri ve bağışıklık sistemi sorunları yaşanabilir. Etkilerin çeşitliliği Covid-19 geçiren hastaların, geçirmeyenlere oranla diyabet, kalp hastalıkları veya nörolojik hastalıkları edinme olasılığını fazlalaştırabilir.

Yapılan araştırmalar ve çalışmalar sonucunda Uzun Covid’in Covid-19’a yakalanmadan önce kronik hastalıkları olan kişilerde görülme riskinin daha fazla olduğu bulguları elde edilmiştir. Bir diğer ifadeyle bazı gruptaki hastalar için risk daha fazladır. Covid-19’u ağır geçiren, kronik hastalıkları bulunan, aşı olmayan ve Covid öncesi ya da sırasında ‘çoklu sistem inflamatuar sendromu” yaşayan hastaların Uzun Covid yaşama ihtimalinin diğerlerine oranla fazla olabileceği ifade edilebilir.

Uzun Covid Belirtileri Nasıl Azaltılır?

Uzun Covid belirtileri çeşitlilik gösterebilir ve her hastayı farklı şiddette etkileyebilir. Covid-19 sonrası geçmeyen şikâyetleri olan ve yaşam kalitesi etkilenen hastalara öneriler hastaların yaşadıkları şikâyetler doğrultusunda değişebilmekle birlikte genel olarak şu şekilde sıralanabilir:

• Sağlık durumuna uygun egzersizlerin yapılması ile kan akışı hızlanır, akciğerlere daha fazla iyileştirici hücre iletilir.
• Uzman hekimlerin önerileri ile pulmoner rehabilitasyon gerekli olabilir.
• Koku duyusunun azalması durumunda lavanta yağı koklanması önerilir. Lavanta yağının bölgedeki kan akışını hızlandırarak koku alma sinirlerini tetikleyebileceği bilinmektedir.
• Enerji düşüklüğü sorunu yaşanıyorsa hafif egzersizler yapılması önerilir.

Covid-19 hastalığından korunmak ise her zaman en temel odak olmalıdır. Uzun Covid yönetimi hem zordur hem de adını yansıtacak şekilde uzun zaman alabilir.