28 Ara Standart Grip Mi Yoksa H1N1 (Domuz Gribi) Mi?

Grip mevsimi başlayınca hastaların endişeleri de artıyor. 2009 yılında dünya genelinde ölümlere yol açtıktan sonra pandemik grip olarak sınıflandırılan domuz gribi hakkında hazırladığım bu yazımda “domuz gribi nedir?”, “domuz gribi risk faktörleri nelerdir?”, “domuz gribi belirtileri nelerdir?” ve “domuz gribi nasıl tedavi edilir?” gibi en çok merak edilen soruların yanıtlarını bulabilirsiniz.

H1N1 Nedir?

Domuz gribi olarak bilinen H1N1 virüsü (Pandemik İnfluenza A), normal grip benzeri semptomlara neden olan nispeten yeni bir grip virüsü türü olarak tanımlanabilir. İlk kez 2009 yılında Meksika’da ortaya çıkan domuz gribi dünya genelinde ölümcül bir salgına dönüştükten sonra pandemikler arasında sınıflandırılmaya başlamıştır. Oldukça bulaşıcıdır ve bu özelliği nedeniyle insanlar arasında hızlı bir şekilde yayılır. Domuz gribine yakalanan ve kalabalık bir ortamda hapşıran bir kişi onlarca kişinin bu virüsü kapmasına neden olabilir. Yine de bu grip türünden korunabilmek mümkündür; enfekte olmuş kişilerden uzak durmak, kalabalık ortamlarda maske takmak ve kişisel hijyene önem vermek domuz gribi kapmayı engelleyebilir.

Kimler Domuz Gribi Riski Taşır?

Ortaya ilk çıktığı dönemde 5 yaşındaki çocuklarda, genç yetişkinlerde ve yaşlılarda etkisini hissettiren domuz gribi alışılmadık bir etki yaratmıştı. Normal şartlarda grip virüsleri küçük çocukları veya yaşlıları etkileme eğilimindeyken domuz gribinin tehdit ettiği kitle daha genişti. Günümüzde ise domuz gribi risk faktörleri ile diğer grip türleri risk faktörleri benzerlik taşımaya başlamıştır. H1N1 virüsü en çok 65 yaşının üzerindeki yetişkinleri, 5 yaş altı çocukları, uzun süre aspirin kullanan yetişkinleri, bağışıklık sistemi sorunları yaşayanları, hamileleri ve astım, diyabet ve kalp hastalıkları gibi kronik rahatsızlıkları bulunanları etkilemektedir.

Domuz Gribi Nedenleri

Domuz gribi ilk olarak domuzlardan insanlara bulaşmıştır, daha sonra ise insandan insana ve hayvandan insana bulaşmaya başlamıştır. H1N1 virüsü taşıyan kişilerin tükürük ve mukus parçacıkları hapşırma, öksürme veya mikropların bulunduğu yüzeye dokunulması sonucu diğer kişilere bulaşır.

Domuz Gribi Belirtileri Nelerdir?

Domuz gribi titreme, ateş, ateşle birlikte görülen üşüme,  öksürme, boğaz ağrısı, burun akıntısı, burun tıkanıklığı, yorgunluk, ishal, mide bulantısı, kusma ve vücut genelinde ağrı gibi normal grip ile benzer semptomlara neden olur.

Her ne kadar domuz gribi ve mevsimsel grip belirtileri benzerlik gösterse de kişinin bağışıklık sistemi zayıfsa veya kronik hastalıkları bulunuyorsa domuz gribi belirtileri oldukça ağır geçer. Domuz gribi ağır geçtiğinde çeşitli organlarda iltihap oluşumuna neden olur. Özellikle akciğerleri etkilediğinde zatürreye yol açar. Aynı şekilde astım hastalığı olanlar için de domuz gribi ölümcül hale gelebilir. Astım ile H1N1 virüsü birleştiğinde hastalar ileri derecede solunum yetmezliğine bağlı olarak hayatlarını kaybedebilirler.

Domuz Gribi Tanısı Nasıl Konur?

H1N1 virüsü bulaşan hastalarda ortaya çıkan belirtiler soğuk algınlığını ve grip hastalığını anımsattığı için domuz gribi teşhisi uzman olmayan kişiler tarafından kolaylıkla konulamaz. Bu nedenle grip mevsiminde vücut ağrısı olan, ateş ve ateşle birlikte üşüme sorunu yaşayan, burun akıntısı olan ve genel bir halsizlik hisseden hastaların zaman kaybetmeden uzmanlara başvurması gerekir.

Domuz gribi teşhisinde Poliemeraz Zincir Reaksiyonu (PCR Tekniği) kullanılır. Moleküler bir tanı olan PCR  sırasında ateş, kas ağrısı , baş ağrısı ve  burun akıntısı olan hastalarda burun sürüntüsü istenir. Hastadan örneği alınan mukoza tabakasının incelenmesi sonucu H1N1 virüsü bulunursa hastalara domuz gribi teşhisi konur.

Domuz Gribi Tedavisi Nasıl Yapılır?

Domuz gribi sürekli evrilen bir grip türü olması nedeniyle standartlaşan bir tedavi yöntemi ile tedavi edilemez. Domuz gribi tedavisi çoğunlukla hastalığın neden olduğu şikayetlerin hafifletilmesine ve hastaların hayat kalitesinin arttırılmasına odaklanır.

Domuz gribi tedavisi kapsamında diğer grip türlerinde kullanılan ilaçlar ve risk grubunda olan ya da hastalığı ağır geçiren kişilerde antiviral tedavi kullanılabilir. Ancak bu ilaçların kesinlikle doktor kontrolünde kullanılması gerekir. Domuz gribi teşhisi konulan hastaların yaşadığı şikayetlerin ortadan kaldırılması adına tansiyon değerlerinin normale döndürülmesine, solunumuna destek olmak için solunum cihazına bağlanmasına, sağlıklı bir beslenme düzenine geçmesine karar verilebilir.

Domuz Gribini Önlemenin Yolları

Domuz gribinin %100 sonuç veren bir tedavisi yoktur ve üstelik bu virüsün yaratacağı etkiler hakkında da kesin bir söylemde bulunulamaz. Virüs evrildiği için her sene nasıl bir etkiye neden olacağı kestirilemediği için tedbirli olunması gerekir. Domuz gribi bulaşma riskini düşürmek için alınabilecek önlemler şu şekilde sıralanabilir:

• Eller sık sık yıkanmalıdır.
• Eller yıkanmadan gözlere, ağıza ya da buruna dokunulmamalıdır.
• Hasta hissedildiğinde toplum içerisinde çıkılmamalıdır.
• Grip mevsiminde mümkün olduğunca kalabalık ortamlarda bulunulmamalı ya da H1N1 bulaşma riski yüksek ortamlarda maske takılmalıdır.
• Bağışıklık sistemi güçlendirilmelidir.